Opbrengstgericht werken in de praktijk

Hoe werken jullie aan de ambities?

‘We hebben te maken met de referentieniveaus en de eisen die de Inspectie stelt aan onze opbrengsten in groep 8,’ legt Winnie uit. ‘Dan kun je terugredeneren: wat moeten we in de tussentijd doen om te zorgen dat we bij de eindstreep aan onze ambitie voldoen? Onze ambitie is dat we boven het gemiddelde uitkomen van onze scholengroep, ook gezien ons schoolgewicht. En dat lukt. Gaat het op een onderdeel wat minder? Dan is dat een signaal waar we iets mee moeten.’

Hoe werkt dat, dat terugredeneren?

‘Ieder half jaar maken alle leerkrachten een analyse van de eigen groep, na de Cito-toetsen. Daarna analyseren we met elkaar de resultaten voor de hele school. Het voordeel is dat iedereen ziet: mijn bijdrage doet ertoe. Wat je bij de kleuters doet, draagt al bij aan het eindresultaat. Je krijgt dus een doorgaande lijn, en dat vind ik een groot goed. Is een ambitie ergens niet gehaald? Dan volgt de reflectie. Waar zit het in? Wat moet ik doen om te zorgen dat ik het de volgende keer wel haal? Het zijn de tussenpunten waar je op ijkt.’

Alles hangt samen. Hoe gaan jullie daarmee om?

‘We hebben dankbaar gebruik gemaakt van de duidingsvragen die er in de aanpak staan. Valt iets onder klassenmanagement of is het toch didactiek? Waar moet je allemaal op letten? We hebben het in onze groepsgesprekken niet meteen over de kinderen. We hebben het vooral over het onderwijs dat wij geven. De kinderen doen iets anders doordat wij als professionals iets anders doen. Dat is echt mooie winst die we de afgelopen jaren hebben behaald. Het inzicht dat wij het zijn die aan de wielen draaien. Iedereen werkt zo hard. Maar soms is het nodig om wat puntjes op de i te zetten, bijvoorbeeld in de didactiek.’

Maken jullie ook gebruik van formatieve evaluaties?

‘De harde data van toetsen zijn natuurlijk objectief. Met die data maken we de eerste analyses. Tijdens het analyseren voegen we de data uit observaties en coachingsgesprekken toe. Zo kan een kind bijvoorbeeld al jaren worstelen met faalangst. Ik zou nog wel wat meer formatief willen evalueren. Dat is een volgende stap.’

Wat merken leerlingen hier allemaal van?

‘In elke groep werken we met een doelenmuur. De kinderen weten dus aan welke doelen wordt gewerkt. We reflecteren op het resultaat én op het proces. Drie keer per jaar voeren we coachingsgesprekken met onze leerlingen. In die gesprekken gaat het niet alleen over de resultaten, maar ook over het welbevinden. Aan welke doelen willen de kinderen zelf werken? Dit alles komt enorm ten goede aan het gevoel van eigenaarschap.’