Het succes van Vreedzaam

Zml-school De Alk uit Alkmaar schafte eerder een programma aan voor de sociaal emotionele ontwikkeling, maar ervaarde dat als 'hap snap'. Op zoek naar een alternatief werden verschillende aanpakken vergeleken. Vreedzaam bleek precies te zijn wat ze zochten. Een jaar geleden startte het team met het invoeringstraject. Hoe gaat het een jaar later? We stelden drie vragen aan Johanna Dooper, de ib'er van De Alk.

Wat was de aanleiding om te starten met Vreedzaam?

'De sociaal emotionele ontwikkeling is een belangrijke, zo niet de belangrijkste ontwikkeling van onze leerlingen. Deze ontwikkeling heeft ook veel invloed op alle andere ontwikkelingsgebieden. We hebben kritisch gekeken naar de opbrengsten op de verschillende leerlijnen en zagen dat de sociaal emotionele ontwikkeling achterbleef bij de andere gebieden. Daar wilden we natuurlijk wat mee.'

Speciaal voor zml
'We zochten een programma dat door de hele school heen gebruikt kan worden en waar iedereen mee kan werken. Het programma moest uiteraard geschikt zijn voor onze populatie. De Alk heeft alleen zml-leerlingen. De meeste kinderen hebben een IQ tussen de 50 en 69. Daarnaast hebben ze vaak bijkomende problematiek, zoals ADHD, autisme of hechtingsstoornissen. 'Er is speciaal materiaal dat is bedoeld voor zml-scholen.'

Wat merken leerlingen van Vreedzaam?

‘De sfeer op school is verbeterd door de opstekers (complimenten) die de kinderen elkaar geven. Ruzies proberen ze nu eerst zelf op te lossen. Lukt het niet? Dan gaan ze samen naar de juf. Het vele samenwerken heeft veel invloed. Ook het gebruik van de wereldbal heeft effect: heb je hem in je handen? Dan mag je praten. En het herhalen, herhalen, herhalen. Ieder jaar dezelfde thema’s, steeds een stapje dieper.’

Petten en poppen
'Binnen en buiten spreken we dezelfde taal, ook bij de naschoolse opvang. Bijvoorbeeld: “Zet je gele pet op!” Leerlingen herkennen de picto's van Vreedzaam. Het herinnert ze aan gemaakte afspraken, of ze vormen de aftrap van een gezamenlijk oefenmoment. De handpoppen stimuleren het aandachtig luisteren en kijken.'

Wat is het effect op het team?

'Het team bestaat uit ongeveer vijftig mensen. Dit zijn vooral leerkrachten, assistenten en onderwijsondersteuners. Daarnaast werken we met een gevarieerde groep randdiensten. Het hele team is enthousiast! In eerdere programma's die we probeerden, zat geen doorgaande lijn. Met Vreedzaam is de héle school bezig. Iedereen volgt dezelfde aanpak. Oók de fysiotherapeut en de logopediste. Dat is precies wat we zochten. De aanpak is duidelijk, concreet en biedt structuur. En alles is direct toepasbaar. We verwachten eind van het jaar dan ook effect op de leerresultaten.'

Openheid
'Het hele team is betrokken bij de implementatie. De klassenconsultaties hebben gezorgd voor meer openheid. Onze succeservaringen delen we in de vergadering. Dit heeft echt meerwaarde.'