Gelijke kansen met burgerschapsonderwijs

De context van gelijke kansen
We zijn allemaal anders, en we horen er allemaal bij. Dat is één van de pijlers van het burgerschapsprogramma van Vreedzaam. Als kinderen ervaren dat hun eigenschappen, familie en historie van waarde zijn, kunnen ze gaan bloeien. Trots zijn. Laten zien wie ze zijn. Leerkrachten hebben invloed bij het creëren van ruimte en respect voor alle identiteiten, én het geven van handvatten om met verschillen om te gaan. Kinderen zullen gaan voelen dat zij bij de samenleving mogen horen en van betekenis kunnen zijn. Dit druist soms in tegen de boodschappen die kinderen in hun omgeving krijgen. Daarom werkt Vreedzaam ook aan vreedzame wijken, met ouders en gemeenten als waardevolle partners. Een context van verbinding dus, die veel kan compenseren.

De pedagogiek van gelijke kansen
Scholen met goed burgerschapsonderwijs halen aanzienlijke hogere onderwijsresultaten. Vele nationale en internationale onderzoeken bevestigen dat, keer op keer. Alle kinderen profiteren hiervan. Op deze scholen vinden leerlingen veiligheid en rust, wat zorgt voor beter gedrag en een betere leerhouding. Minder gefladder, meer focus, alle voorwaarden om hard te kunnen werken. Ook het verwachtingsniveau van leraren is zeer bepalend. Door burgerschapsonderwijs kunnen kinderen laten zien waartoe ze allemaal in staat zijn.

De praktijk van gelijke kansen
Hoe gaat dat er in de praktijk aan toe? Op een vreedzame school telt iedereen mee. Door pedagogisch sterke leerkrachten is er rust en zijn er afspraken die iedereen ook kent. Kinderen oefenen met de democratische principes, in de veiligheid van de school. Zij leren hun stem te laten klinken, zelf conflicten op te lossen en voelen zich verantwoordelijk voor elkaar. Ieder kind participeert. Dat wordt niet aan het toeval overgelaten, maar krijgt vorm door vaste routines. Zo biedt een school perspectief en gaan er deuren open naar een ander soort toekomst.

De toekomst van gelijke kansen
OCW wil dat de school een ontmoetingsplek is voor kinderen met verschillende achtergronden, om segregatie tegen te gaan. De oplossingsrichting ligt geheel in de lijn van Vreedzaam: zorg voor verbinding, betrek de wijk en de gemeente. Ontmoetingen kun je heel goed regisseren. Als je er op school in slaagt om kinderen te laten ervaren dat iedereen erbij mag horen, dan doorbreek je een belangrijk patroon. Dit begint al bij hele jonge kinderen. Regie op verbinding is ook belangrijk voor onze pubers. Als ze elkaar op school niet ontmoeten, waar dan? Goed burgerschapsonderwijs is een cadeau voor het leven.