Beeld bij artikel Vreedzaam kindcentrum Willems Poort

Vreedzaam Kindercentrum groeit explosief

Middenin een gloednieuwe Tilburgse wijk ligt kindcentrum WillemsPoort. Het kindcentrum beschouwt zichzelf als een democratische oefenplaats. Het programma Vreedzaam sluit daar naadloos bij aan.

Kindcentrum WillemsPoort opende in 2021 zijn deuren en is sindsdien stormachtig gegroeid. In WillemsPoort werken Xpect013 (onderwijs) en Humankind (opvang) samen. Over de oorsprong van dit partnerschap zegt directeur onderwijs Marieke Hamburg: ‘Ruim drie jaar geleden kreeg Xpect013 de kans om een school te starten in deze nieuwe wijk. Al snel ontstond het plan om er een kindcentrum van te maken voor kinderen van 0-13 jaar. Voor het vinden van een kinderopvangpartner werd een pitch uitgeschreven. Er bleek een grote connectie tussen onze visie op kinderen en het kindcentrum en de visie van Humankind.’

Kwaliteit waarborgen

WillemsPoort startte destijds met slechts twaalf kleuters in een noodlokaal. Inmiddels zijn er zeven onderwijsgroepen (na de zomer negen), vier babygroepen, drie peutergroepen en vier bso-groepen. Marieke: ‘De opbouw van de school lijkt een beetje op een kerstboom. We hebben op dit moment 125 kleuters en 8 leerlingen in groep 6. Dat is een bewuste keus. Door van onderaf te groeien, kunnen we het concept kwalitatief doorontwikkelen en uitrollen.’

'We worden eigenlijk een soort kindercampus'

Uiteindelijk zal WillemsPoort 480 leerlingen, vier babygroepen, drie peutergroepen en vier bso-groepen hebben. Aan ruimte is er gelukkig geen gebrek op het monumentale kazerneterrein, waar het kindcentrum is gevestigd. Nu zijn er twee gebouwen in gebruik, waaronder een prachtig getransformeerde voormalige gevangenis. ‘Straks hebben we vier gebouwen rondom een mooie buitenruimte. We worden dus eigenlijk een soort kindercampus’, vertelt Marieke.

Vreedzaam als onderlegger

Humankind en Xpect013 beschouwen kindcentrum WillemsPoort als een democratische oefenplaats voor nieuwe wereldburgers. Op WillemsPoort worden kinderen niet voorbereid op de maatschappij, WillemsPoort ís de maatschappij. Een maatschappij waarin kinderen elkaar helpen en zich verantwoordelijk voelen voor elkaar en de wereld. Met de keuze voor Vreedzaam heeft het kindcentrum een programma gekozen dat hier geweldig goed bij past.

Op WillemsPoort worden kinderen niet voorbereid op de maatschappij, WillemsPoort ís de maatschappij.

Vreedzaam als onderlegger

Directeur opvang Saskia Brock legt uit: ‘Vreedzaam sluit naadloos aan bij onze visie en pedagogiek. Zo mogen kinderen bijvoorbeeld eigen initiatieven nemen, dingen zelf doen en regie nemen. Vreedzaam is een onderlegger die ons helpt om allemaal dezelfde taal te spreken en hetzelfde gedrag te laten zien. Niet alleen richting de kinderen, maar ook richting ouders en elkaar.’

Visie concretiseren

Marieke voegt hieraan toe: ‘Met Vreedzaam kunnen we steeds terugpakken op onze uitgangspunten. Als je zo explosief groeit als wij doen, is dat extra belangrijk. Het programma maakt duidelijk waarom we bepaalde dingen doen, het helpt om onze visie te concretiseren. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om dingen als: we groeten ’s ochtends alle kinderen, we verheffen onze stem niet in de groepen, we gaan hetzelfde om met straffen en belonen en we zoeken elke keer naar de stem van het kind.’

Kinderparticipatie

Kinderparticipatie en autonomie voor het kind zijn wezenlijke onderdelen van Vreedzaam. Saskia onderstreept dat dit ook pijlers zijn van de pedagogiek van Humankind. ‘Participatie zit in alles, passend bij het niveau en de leeftijd. De baby’s zitten bijvoorbeeld niet vast in een stoeltje, maar krijgen letterlijk de ruimte om te bewegen en te ontdekken. In de bso-groepen bedenken de kinderen met de pedagogisch medewerker wat ze de komende week gaan eten. Samen maken ze de bestellijst en plaatsen online de bestelling. Ook hebben ze een grote stem in het programma voor de zomervakantie en mogen ze meedenken over de inrichting van het nieuwe gebouw waar we binnenkort naartoe verhuizen. De bso heeft ook een eigen (regionale) kinderraad.’

In de bso-groepen bedenken de kinderen met de pedagogisch medewerker wat ze de komende week gaan eten.

Professionalisering

WillemsPoort werkt inmiddels bijna een jaar met Vreedzaam. De implementatie wordt begeleid door een interne stuurgroep, waarin professionals uit de opvang en het onderwijs zitten en trainers van de CED-Groep. Marieke: ‘In die stuurgroep bespreken we onder andere de wensen ten aanzien van professionalisering. Aan algemene studiebijeenkomsten, waarin het programma Vreedzaam bij de professionals wordt geïntroduceerd, is minder behoefte.

We hebben heel gedreven en enthousiaste professionals, die gemotiveerd zijn om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van WillemsPoort. Zij kunnen in principe prima zelf uit de voeten met de materialen en handleiding van Vreedzaam. Recent is de nieuwe lesmap Vreedzaam voor de kinderopvang verschenen. Voor alle professionals is er nu dus goed materiaal.’

De dialoog aangaan


Saskia legt uit dat de professionaliseringsmomenten vooral worden gebruikt om de dialoog aan te gaan over de pedagogische en democratische principes binnen het kindercentrum. ‘Bij de laatste studiebijeenkomst waren er onder leiding van de CED-Groep tafelgesprekken, waarbij bijvoorbeeld de pedagogisch medewerker van de babygroep aan tafel zat met de leerkracht van groep 5. Samen spraken ze onder meer over een zinsnede uit onze missie: ‘we denken in kansen’. Waar hebben we het dan over? En wat is dan het concreet waarneembare gedrag van ons als professionals? Dit soort gesprekken, over hoe je dingen in je groep doet en de kansen en belemmeringen waar je tegenaan loopt, zijn super waardevol. Afgelopen schooljaar hebben we twee studiebijeenkomsten gehad, volgend jaar zijn er weer twee sessies. Zo zorgen we dat ook nieuwe professionals kunnen aanhaken.’

‘We denken in kansen’. Waar hebben we het dan over? En wat is dan het concreet waarneembare gedrag van ons als professionals?

Grote ouderbetrokkenheid

Marieke en Saskia zorgen ervoor dat ook ouders zijn aangehaakt. Zij prijzen zich gelukkig met de gezinnen die zij in huis hebben, hun betrokkenheid is heel groot. Intensieve communicatie is daarbij onmisbaar. Saskia: ‘Dat begint al als ouders zich komen oriënteren. We gaan heel uitgebreid met ze in gesprek en vertellen duidelijk hoe het er hier aan toegaat en vanuit welke visie wij werken. Ouders weten dus goed waar ze voor kiezen als ze hun kind aanmelden. Voor de communicatie gebruiken we allerlei kanalen. Dit jaar hebben we voor de eerste keer een thematische ouderavond georganiseerd, met allerlei workshops, bijvoorbeeld over ‘ruim baan voor baby’s’, ontdekkend leren en Vreedzaam. De opkomst was reusachtig, het was echt een groot succes. Dit houden we er dus zeker in!’

Vreedzaam voor de kinderopvang

Wil jij of je team ook de kracht van Vreedzaam ervaren?
Ontdek de aanpak
x