Angela Berende over het opstellen van lokaal jeugdbeleid in Beesel: ‘het is altijd een gezamenlijke inspanning geweest’

In de zomer van 2022 gaat ze aan de slag in het Noord-Limburgse Beesel, met als opdracht het opstellen van het lokale jeugdbeleid. Angela: ‘Wat mij al snel opviel in de gemeente Beesel is dat de lijntjes hier kort zijn en dat er veel bevlogen mensen werken, met hart voor de jeugd. Maar er was ook ruimte om de samenwerking en communicatielijnen te verbeteren en expertise beter te benutten.’

Gemeente Beesel: nabij en wendbaar

In de zomer van 2022 wordt Angela als extern adviseur aangesteld in gemeente Beesel om het lokale jeugdbeleid op te stellen. Ze constateert al snel dat het een gemeente is waar veel mooie dingen gebeuren, maar waar ruimte was om de samenhang in samenwerking, communicatielijnen te verbeteren en expertise beter te benutten. Angela: ‘Beesel is echt een leuke gemeente om te werken. Doordat het met 13.000 inwoners meer nabijheid en wendbaarheid kent, weet je goed wat er leeft en speelt. Je kent elkaar. En dat is een kracht die je kan inzetten. Bovendien heeft Beesel een ambitieus bestuur met een gedreven wethouder die van begin af aan actief wilde meedenken én meebewegen. En ook het onderwijs, de kinderopvang en andere partners waren heel blij dat er weer een opening was vanuit de gemeente om één en ander samen op te pakken.’

Van eerste netwerkbijeenkomst tot besluitvorming door de gemeenteraad

De eerste maanden brengt Angela in kaart wat er speelt in de gemeente. Ze voert kennismakingsgesprekken en maakt inzichtelijk wat de behoefte is richting de gemeente en wat er leeft en speelt onder de verschillende professionals die betrokken zijn bij de Beeselse jeugd. Angela: ‘Uit die eerste kennismakingsgesprekken kwam de behoefte aan een netwerkbijeenkomst naar voren, om elkaar op thema of informeel te ontmoeten. Bijvoorbeeld door middel van een revival van netwerklunches uit het verleden vóór Covid.’

In november 2022 vindt die eerste netwerkbijeenkomst plaats. Er nemen veel verschillende partijen aan deel, waaronder lokale jeugdzorgaanbieders, gezinscoaches en intern begeleiders uit het primair en voortgezet onderwijs en de adviesraad sociaal domein. Maar ook professionals vanuit het domein Veiligheid, Stichting Leergeld en logopedisten zijn van de partij. Angela: ‘Het was echt een breed opgezette bijeenkomst. Ik had de eerste maanden al een schets gemaakt met pijlers, waar ik het lokale jeugdbeleid op wilde uitlijnen. Tijdens de netwerkbijeenkomst kon ik toetsen of ik daarmee de juiste lijn te pakken had.’

In januari 2023 organiseert Angela een overleg met directeuren uit het primair en voortgezet onderwijs. Tijdens dit overleg neemt ze de deelnemers mee in de denkrichtingen van het lokale jeugdbeleid, op onderdelen die het onderwijs raken. Zo krijgt het lokale jeugdbeleid steeds meer contouren en inhoud. Angela: ‘Na het directeurenoverleg vond in diezelfde maand een werkvergadering met de gemeenteraad plaats, aan de hand van een fictieve casus die tot stand is gekomen uit vele Beeselse praktijksituaties. Zij dachten vervolgens actief mee, aan de hand van de volgende vragen: Wie heeft er eigenaarschap? Waarvoor is de gemeente aan zet? En wat geven we in gezamenlijkheid vorm? Deze input gaf de puntjes op de spreekwoordelijke i van het lokale jeugdbeleid. In februari werd het plan in het College behandeld en in april van dat jaar werd het al vastgesteld in de gemeenteraad. Zo hebben we in een half jaar tijd het lokale jeugdbeleid van Beesel op de kaart gezet.’

Lokaal jeugdbeleid als kapstok

Angela wordt oorspronkelijk ingehuurd voor het opstellen van het lokale jeugdbeleid. Maar dit beleid staat niet los van het onderwijs, de kinderopvang en andere maatschappelijke opgave. Angela: ‘Uiteindelijk werd het lokale jeugdbeleid een soort kapstok en probeerden we van begin af aan met al onze partners zoveel mogelijk in dezelfde taal te spreken, ook visueel. Op die manier versterkten we de samenwerking en de onderliggende structuur. De vijf overtuigingen (zie kader) van het lokale jeugdbeleid die in samenspraak tot stand zijn gekomen, zijn indirect ook van toepassing op de uitdagingen en mogelijkheden bij onderwijs, kinderopvang en andere relevante maatschappelijke partners. Maar dan vaak net vanuit een andere focus of invalshoek. Zo zijn we bereid om samen met het onderwijs, kinderopvang en maatschappelijke partners in Beesel ongelijk te investeren om gelijke kansen te creëren.’

De haakjes van de kapstok: LEA, NPO, GOAB, VVE en integraal onderwijshuisvestigingsbeleid

Waar het lokale jeugdbeleid in Beesel de kapstok vormt, zijn de LEA, NPO, GOAB, VVE en het integraal onderwijshuisvestigingsbeleid de haakjes. Angela: ‘Ik ben begonnen met de NPO-middelen, daarvoor was nog geen plan opgesteld in Beesel. Ik wist dat er voor kleine gemeenten een tijdelijke regeling was voor ondersteuning. Daarvoor heb ik contact gezocht met onderzoeksbureau Sardes en via hen kwam ik in contact met de CED-Groep. Zij kende de gemeente al vanuit de VVE-werkgroep waarbij zij betrokken zijn. De CED-Groep heeft geholpen met het opstellen van een plan voor NPO en het vormgeven van de LEA. Met name de borging van alle plannen in een LEA was een aandachtspunt.’

De VVE-werkgroep vond al een paar jaar met regelmaat plaats, maar stond op zichzelf. Angela: ‘We hadden inhoudelijk goede gesprekken maar de opbrengsten werden niet breed gedeeld. Als het niet goed zou gaan, was het ook onduidelijk wat het escalatie-kanaal was. Daarom zijn we helder beleid voor toeleiding en resultaatafspraken gaan formuleren. Met als één van de uitkomsten dat we met de Peutermonitor gaan starten. Daarnaast is het GOAB-beleid geëvalueerd en doorontwikkeld naar de komende vier jaar. Dit hele proces is geleid door de CED-Groep, ik werkte daar zijdelings aan mee.’

Borging en overdracht

Inmiddels heeft Angela haar werkzaamheden bij gemeente Beesel zo goed als afgerond. Angela: ‘Ik word meestal tijdelijk ingevlogen vanuit een opdracht voor een gemeente. Persoonlijk vind ik het erg fijn om er vol in te gaan en de ruimte te krijgen om de opgepakte dossiers zo veel mogelijk af te ronden. Ik ben heel trots op wat we voor elkaar hebben gekregen met elkaar. Het is altijd een gezamenlijke inspanning geweest. Ik heb elke keer getoetst: herkennen jullie je erin en kunnen jullie hiermee werken? Het wordt echt breed gedragen.’

Nu is het tijd om afscheid te nemen van Beesel. De overdracht is bijna afgerond en Angela heeft veel vertrouwen in haar opvolgers. Angela: ‘De gemeente Beesel heeft een beleidsmedewerker in vaste dienst aangenomen voor het jeugddomein, dit is belangrijk voor de borging van het beleid. Voor het domein Onderwijs is er nu ook een vaste medewerker aangesteld. Dit is heel fijn, want voorheen was die ruimte er niet. Maar als je wilt dat het onderwijs en de kinderopvang serieuze gesprekspartners zijn en blijven, is dit wel noodzakelijk.’ De overdracht wordt nu zorgvuldig afgerond, zodat de nieuwe beleidsmedewerkers goed in het zadel zitten. Angela: ‘Ik kijk terug op een hele mooie opdracht en heb er alle vertrouwen in dat er op een juiste manier in Beesel gefaciliteerd wordt zodat je ontspannen, met plezier en gezond kunt opgroeien en opvoeden in de gemeente Beesel.’

Meer informatie?

Wil je verkennen wat de CED-Groep voor jouw gemeente kan betekenen? Neem contact op met Anja de Rooij, a.derooij@cedgroep.nl / Elvira Arkesteijn, e.arkesteijn@cedgroep.nl

Links:
➜ Beleidsondersteuning Gemeenten