Iedereen beter belastbaar door focus

Het effect van pedagogisch beleidsmedewerkers in de praktijk

Karin is al tien jaar de bevlogen trainer van de cursus Pedagogisch beleidsmedewerker in de kinderopvang. ‘Ik geloof echt dat pedagogisch beleidsmedewerkers en pedagogisch coaches het verschil kunnen maken, door gefocuste aandacht.’

De uitdagingen
‘Als pedagogisch medewerkers langdurig met problematisch gedrag geconfronteerd worden waar ze niet goed raad mee weten, dan doet dat iets met hun belastbaarheid en zelfvertrouwen,’ zegt Karin. ‘Een logisch gevolg is dat leidinggevenden meer probleemsituaties krijgen om op te lossen. Denk aan pedagogisch medewerkers die bij bepaald gedrag handelingsverlegen zijn en die soms zelfs hun baan aan de wilgen hangen. Dat geeft weer nieuwe uitdagingen in deze krappe arbeidsmarkt.’

Het ideaal: duidelijke rollen en taken
Karin pleit voor duidelijke rollen en taken, met een gefocuste werkwijze, waarbij alle medewerkers op alle niveaus zijn toegerust voor hun deel van de taak naar de kinderen. ‘Pedagogisch beleidsmedewerkers en coaches kunnen zoveel betekenen, zowel voor de ontwikkeling van de kinderen als voor het werkplezier van de medewerkers. Voorwaarde is wel dat je het goed inricht in de organisatie.’

Observeren voor het juiste aanbod
In de cursus leert Karin haar cursisten hoe zij hun observaties van het kind kunnen inzetten om het juiste aanbod te kunnen vaststellen. 'Observaties zijn belangrijke data. Met behulp van Opbrengstgericht werken in 4D is het heel goed mogelijk om ieder kind precies te geven wat het op dat moment nodig heeft.’

'Bij zorgen was er echt meer nodig'
De Kinderkoepel in Hellevoetsluis, een organisatie met twintig locaties, koos er vier jaar geleden voor om een intern begeleider aan te nemen. ‘We maakten eerst gebruik van een voorschoolse maatschappelijk werker, maar we hadden behoefte aan extra zorgcapaciteit, dichter bij de groepen,’ vertelt Rik Vinke, directeur van de Kinderkoepel. ‘Onze pedagogisch medewerkers zijn kundig, maar bij zorgen was er echt meer nodig.’ De volgende stap was het aannemen van een pedagogisch coach en beleidsmedewerker, in januari 2023. ‘We hebben er bewust voor gekozen om twee duidelijke rollen te onderscheiden.’

‘Iedereen klopt op de juiste plek aan’
‘Onze ib'er is verantwoordelijk voor de zorgkinderen,’ zegt Rik. ‘Ze heeft daarom ook veel contacten buiten de Kinderkoepel. We willen iedere peuter zo goed mogelijk laten doorstromen, het liefst naar het onderwijs natuurlijk. Daarom betrekken we het onderwijs vroegtijdig. De coach is helemaal intern gericht en beschikbaar om de pedagogisch medewerkers te ondersteunen. Inmiddels is een tweede coach aangesteld, die zich specifiek richt op de ve-groepen. De coaches observeren, denken mee en ondersteunen de pedagogisch medewerkers.'

Medewerkers staan er niet alleen voor
'Ik vind het heel belangrijk dat we voorkomen dat er frustratie in de groepen ontstaat en wil dat medewerkers voelen dat zij er niet alleen voor staan.’ Om te zorgen dat medewerkers en ouders precies weten waar ze kunnen aankloppen met hun vraag, is voor iedere rol een animatie van een minuut gemaakt. Wat zijn de effecten van deze gefocuste werkwijze? Rik: ‘We zien dat het aanslaat. Leidsters van problematische groepen die het niet meer zagen zitten, merken dat zij hun werk weer leuker vinden.'

Laag verloop
'Het verloop is bij ons laag, terwijl het werk zwaarder wordt. Ik ben er zeker van dat dat komt doordat wij een ib’er en coaches inzetten. We zien echt meer zorgpeuters en onze populatie verandert. Op een aantal van onze locaties zien wij een steeds grotere instroom van peuters die in de thuissituatie niet of nauwelijks Nederlands spreken. Extra ondersteuning op deze groepen is noodzakelijk.’

Van praktijk naar beleid
Zowel de intern begeleider als de pedagogisch coaches hebben een beleidscomponent in hun werk. Op dit punt raken de beide functies elkaar. ‘Wat zij constateren, koppelen ze terug naar het management,’ zegt Rik. ‘Het is goed om die rechtstreekse informatie tijdig en goed te ontvangen, zodat de organisatie die kan benutten. Voor een deel kunnen zij ook zelf beleidsmatige aanpassingen doen.

En andersom
Andersom werkt het ook: als er aanpassingen zijn in de wet, kunnen zij toetsen of het nieuwe beleid in de praktijk ook zo wordt uitgevoerd. Als zij signaleren dat dat niet of maar gedeeltelijk zo is, zijn zij ter plekke beschikbaar om vragen daarover te beantwoorden en medewerkers ermee op weg te helpen. Zo geven we eigenlijk op een heel natuurlijke manier invulling aan de uitgezette koers, zonder dat het opgelegd voelt.’