Wat zijn de breinbrekers van het burgerschapsonderwijs?

Hoe de scan werkt

De burgerschapsscan bestaat uit ruim 70 vragen, die je beantwoordt met ja of nee. De vragen zijn verdeeld over zes domeinen:

1. school als oefenplaats voor democratie
2. leerlingenparticipatie
3. conflictoplossing
4. diversiteit en persoonsvorming
5. sociaal gedrag en schoolklimaat
6. pedagogisch handelen

Is je antwoord op een vraag ja? Dan betekent dat: we werken eraan. Na het invullen heb je helemaal in beeld welke activiteiten jouw school al onderneemt.

Wat gebeurt er na de scan?
Wil je een diepere analyse van de resultaten ontvangen? Dat kan. Als je het fijn vindt om er daarna nog verder op in te zoomen met een adviseur van de CED-Groep: dat kan ook. Jan-Abel Bolten is zo'n adviseur. ‘Ik heb al heel wat scholen gesproken over burgerschapsonderwijs. Ze willen eigenlijk altijd weten: voldoen we aan de wetgeving? En ik snap dat dat een dringende vraag is. Het laatste wat je wil als school is een herstelopdracht. De scan is echter niet bedoeld als document voor de Inspectie, want wát je doet zegt nog niks over de kwaliteit ervan. Je gebruikt de inzichten om het gesprek op school makkelijker te voeren.’

De breinbrekers van burgerschapsonderwijs
‘Als je resultaten van alle scans op een rijtje ziet, valt op dat de meeste scholen het pedagogisch handelen en sociaal gedrag wel goed op orde hebben,’ vertelt Jan-Abel. ‘Het vormgeven van de school als democratische oefenplaats en de participatie van leerlingen, dat is een ander verhaal. Dat zijn vaak nog breinbrekers.’ Over de grip op conflictoplossing is niets algemeens te zeggen. ‘Alhoewel het er gemiddeld wel redelijk uitziet, lopen de resultaten van de verschillende scholen enorm uiteen. Er zijn dus scholen waar het oplossen van conflicten nog niet lukt en scholen waar het heel soepel loopt.’

Veranderen als het druk is
Over de gevreesde herstelopdrachten zegt Jan-Abel: ‘Die gaan vaak over doelgerichtheid, samenhang, evaluatie en monitoring. Als het heel druk is, en dat is het vaak natuurlijk, is het de kunst om toch met een ontwikkelgroepje aan de slag te gaan. Om methodes te verkennen. Om een beleidsplan te maken. En dan geen papieren tijger, maar een plan waar je draagvlak voor gaat creëren. Wat voor gedrag wil je in de klas zien? Hoe kom je daar? Hier kunnen we goed bij helpen.’

Een compleet ondersteuningsplan
Hoe kan die hulp eruitzien? Jan-Abel heeft een kant en klaar ondersteuningsplan klaarliggen om in te kunnen zetten op de scholen. Het hele proces is in overzichtelijke fases en stappen uiteengezet, van een grondige inventarisatie tot aan de uiteindelijke acties. ‘Scholen krijgen het professionaliseren van hun burgerschapsonderwijs soms moeilijk georganiseerd, bijvoorbeeld door lerarentekorten. Tegelijkertijd willen ze wel heel graag. Dan kan een helpende hand gewoon heel fijn zijn. Je hoeft het niet alleen te doen.’

De volgende stap
Wil je aan de slag met het vormgeven van je burgerschapsonderwijs en kun je wel een duwtje in de rug gebruiken? Overweeg je misschien Vreedzaam, hét complete programma voor burgerschap en sociale competenties? Neem vooral contact op. We kijken we graag met je mee.