De veelzijdige taken van gemeentes
‘Gemeentes worstelen met veel taken,’ begint Elvira. ‘Er is de laatste jaren ook veel bijgekomen naast VVE en OAB. Denk dan aan NPO voor de gemeentes, de komst van de Oekraïners, nieuwkomersonderwijs. En dan moest vaak ook nog het OAB beleid 2023-2026 gemaakt worden en het starten van een LEA. Het vraagt meer regie pakken door een gemeente. En dat valt niet altijd mee: heb je als ambtenaar voldoende kennis, voldoende tijd, heb je steun van de collega’s? Is er een goede samenwerking met de betrokkenen?’
Elvira benadrukt het belang van vertrouwen in het werken met gemeentes: ‘Vooral dat laatste is belangrijk: neem de tijd om kennis te maken met je samenwerkingspartners in de gemeente, want vertrouwen is de basis. Het is niet altijd makkelijk samenwerken, omdat iedereen een eigen agenda heeft. Schoolbesturen hebben een eigen richting, de kinderopvang heeft weer een eigen problematiek. En de uitdaging hierbij is om elkaar te vinden om samen meer te kunnen bereiken. Als er een directe aanleiding is, lukt het vaak wel, zoals het met elkaar formuleren van het nieuwe OAB-plan. Pak dat soort momenten en doe dat dan ook met elkaar!’
De huidige uitdagingen
We vragen Elvira naar de specifieke uitdagingen waar ze momenteel mee te maken heeft in haar werk met gemeentes. Ze neemt even de tijd om na te denken voordat ze antwoord geeft: ‘De uitdaging nu is natuurlijk het maken of afmaken van de OAB-plannen. Weet je waar je gemeente staat. Is het beleid geëvalueerd. Heb je voldoende data verzameld. En hoe ga je het proces inrichten: draagvlak, kennis delen en met elkaar eigenaar zijn van het plan?’
Elvira vervolgt: ‘In de Staat van het Onderwijs zijn ook een aantal aandachtspunten gegeven die de komende jaren zullen blijven spelen. Zoals de LEA. Hoe loopt dat in je gemeente, komen de punten aan de orde die besproken zouden moeten worden. Zitten de juiste mensen aan tafel? Hoe zit het met de structuur, bijvoorbeeld de werkgroepen. Is er een opfris nodig? Basisvaardigheden is ook zo’n punt. Dat vraagt aandacht vanaf -9 maanden tot 18 of wel 23 jaar. Laaggeletterdheid: sinds 2020 zijn gemeentes verantwoordelijk voor de aanpak van laaggeletterdheid. En vanaf 2025 hebben zij daarvoor ook de regierol, zo ook over de GezinsAanpak. Weer een taak erbij. En in 2025 lopen de gemeentelijke NPO gelden af. Wat zou behouden moeten worden, in welke vorm en is dat te bekostigen?’
Gemeentes in de frontlinie
Elvira reflecteert op de vele uitdagingen waar gemeentes momenteel mee geconfronteerd worden. ‘Kortom,’ concludeert ze, ‘er komen veel uitdagingen op de gemeentes af! Ze moeten een breed scala aan taken beheren en daarnaast beleidsplannen opstellen. Samenwerking is van cruciaal belang, maar ook complex, gezien de verschillende agenda's en problematiek van betrokken partijen. Het vergt tijd en inspanning om vertrouwen op te bouwen en samen te werken. Maar het is de moeite waard om te investeren in het leren kennen van samenwerkingspartners. Gemeentes bevinden zich in de frontlinie van complexe uitdagingen, maar met een doordachte aanpak en effectieve samenwerking kunnen ze succesvolle beleidsondersteuning realiseren en de gemeenschap ten goede komen.’
Wat kan de CED-Groep betekenen voor gemeentes?
De CED-groep kan gemeentes ondersteunen om de regierol naar zich toe te trekken, zowel op proces als op inhoud. En biedt ambtenaren de juiste ondersteuning om het daarna zelf verder op te pakken. Dat is uiteindelijk wat we willen: gemeentes die op onderwijsbeleid de regie pakken om samen met hun partners betere kansen te bieden aan de kinderen die dat het hardst nodig hebben.
Advies
Actueel
