Een nieuwe koers voor gemeente Maashorst: Samen bouwen aan onderwijskansen

Nieuw beleid in een nieuwe periode

In 2022 ontstond de gemeente Maashorst na een herindeling tussen de voormalige gemeenten Uden en Landerd. Beide gemeenten hadden actieve samenwerkingsverbanden met kinderopvang, onderwijs en preventieve partners om optimale ontwikkelkansen voor jeugdigen te bieden. Hoewel er overeenkomsten waren in de uitwerking van deze samenwerking, waren er ook verschillen. Eind 2022 liep de landelijke beleidsperiode voor het onderwijsachterstandenbeleid af. Voor de gemeente Maashorst was 2023 het perfecte moment om nieuw beleid vorm te geven.

Onderzoek doorgaande lijn in taalbeleid

Daarnaast was er nog een lopend onderzoek. ‘In de voormalige gemeente Uden liep er vanuit de NPO-gelden nog een opdracht bij de CED-Groep voor een onderzoek naar taalbeleid voor kinderen van 0-18 jaar,’ legt Demi uit. ‘Het doel van dit onderzoek was het in kaart brengen van de resultaten van de inspanningen en het identificeren van mogelijke dubbelingen of hiaten in de doorgaande lijn.’ Het onderzoek werd niet alleen uitgevoerd bij de gemeente zelf, maar ook bij verschillende samenwerkingspartners, zoals onderwijsbesturen, de bibliotheek, de GGD en samenwerkingsverbanden.

Geen gemakkelijke opdracht

Tegelijkertijd met het onderzoek en de herindeling liep ook de beleidsperiode van het onderwijsachterstandenbeleid af (2019-2022). Er moest nieuw beleid op onderwijsachterstanden worden gemaakt door de gemeente Maashorst. Dit was dan ook de opdracht die Demi meekreeg. Geen gemakkelijke opdracht voor een startende beleidsadviseur. Gelukkig lagen er de uitkomsten uit het onderzoek en waren de partners in de gemeente door het onderzoek aangehaakt bij het thema taal en onderwijsachterstanden.

Een waardevolle partner

Ook was de CED-Groep nog steeds betrokken. Na het afronden van het onderzoek fungeerde senior-adviseur Anja de Rooij als ondersteuner voor Demi, die het proces naar de ontwikkeling van nieuw onderwijsachterstandenbeleid verder in gang moest zetten. ‘Ik had echt het gevoel dat ik een sparringpartner naast me had,’ vertelt Demi, ‘iemand die meedacht en waarbij ik altijd vragen kon stellen. Ze fungeerde echt als vraagbaak, waardoor ik sneller wist welke richting we op konden gaan.’

Daarnaast moest Demi ook de nieuwe Lokale Educatieve Agenda (LEA) van de fusiegemeente Maashorst evalueren. Een flink takenpakket waarbij de ondersteuning vanuit de CED-Groep heel welkom was.

Begeleiding en borging

In bijeenkomsten met de samenwerkingspartners had Demi de leidende rol zodat voor partners duidelijk was wie het aanspreekpunt is. Maar ook dat de gemeente zelf aan zet is. De CED-Groep vervulde een rol op de achtergrond door de gezamenlijke voorbereiding en morele support. Dat is ook het doel van de trajecten die de CED-Groep bij gemeenten begeleidt. Na afronding moeten de beleidsmedewerkers zelf in staat zijn om het ingezette beleid uit te voeren en zorg te dragen voor de borging hiervan.

Onderzoek als startpunt voor onderwijskansen

Demi benadrukt: ‘Het onderzoek van de CED-Groep was een mooi startpunt om met de samenwerkingspartners in de gemeente verder aan de slag te gaan. Het onderzoek bracht de partners bij elkaar en maakte inzichtelijk waar nog kansen lagen op het gebied van taal en onderwijsachterstanden. Hierdoor was het mogelijk om een duidelijke visie te ontwikkelen voor de gemeente. Vervolgens konden op basis van die visie doelgroep definities worden geformuleerd, en werd er gezamenlijk nagedacht over de korte en lange termijn doelen, om vervolgens te brainstormen over de acties die nodig zijn om de doelen op korte en lange termijn te behalen. Een beetje zoals de vorm van een trechter, van heel breed naar steeds smaller en concreter.’

De VNG-cursus: Een bron van kennis en inspiratie

Wat Demi ook erg heeft geholpen in deze periode was haar deelname aan de VNG-cursus onderwijsbeleid van de VNG Academie. Niet geheel toevallig waren Anja de Rooij en Elvira Arkesteijn vanuit de CED-Groep de docenten van deze cursus. Deze cursus is bedoeld voor startende beleidsmedewerkers onderwijs om hen te ondersteunen in de professionele aanpak van de educatieve regierol van gemeenten. De onderwerpen die behandeld werden in de cursus vielen mooi samen met onderwerpen waar Demi dagelijks in de praktijk mee bezig was zoals het nieuwe onderwijsachterstandenbeleid en de LEA. Hierdoor kwam alles samen en kon zij direct haar nieuwe kennis inzetten op deze gebieden.

Stip op de horizon

‘In de gemeente Maashorst hebben we betrokken partners met veel ideeën en plannen en er is veel bereidheid om mee te praten,’ vertelt Demi, ‘ook zitten de juiste mensen aan tafel waardoor er veel kennis aanwezig is. Er is echt een drive om met elkaar beter beleid te maken, maar er is wel vraag naar een stip op de horizon. Het onderwijsachterstanden beleid biedt hierin kansen.’

Hoe pak je de regierol?

In de VNG-cursus onderwijsbeleid wordt ook veel aandacht besteed aan het maken van krachtenveldanalyses, het samenwerken met partners binnen het onderwijsdomein in de gemeente en hoe de regierol te pakken in een vaak complex krachtenveld.
Demi benadrukt het belang hiervan: ‘De krachtenveldanalyse en intervisie met de andere deelnemers hebben mij geholpen om meer inzicht te krijgen in het gemeentelijk onderwijsnetwerk en hoe daarin te opereren. Hierdoor konden we als gemeente in samenwerking met onze partners beter de regie pakken en de stip op de horizon zetten.’

Een gezamenlijke reis naar succes

Met de CED-Groep als waardevolle partner en de opgedane kennis uit de VNG-cursus onderwijsbeleid, is Demi vastberaden om samen met haar collega's en partners een solide fundament te leggen voor de toekomst van het onderwijs in Maashorst. Het is een reis die ze niet alleen onderneemt, maar samen met anderen om verder te komen dan ooit tevoren. Alleen ga je sneller, samen kom je verder blijkt ook in de gemeentelijke context duidelijk van toepassing.